Kościół w Sławie

pw. św. Michała Archanioła

Obiekt zabytkowy

nr rej.: 19 (208) z 31.05.1950 r.

Pogoda:

Położenie:

Kościół w Polsce, w miejscowości Sława, (niem. Schlesiersee früher Schlawa), w województwie lubuskim.

Galeria:

maj 2010

maj 2010

Ilustracja z książki F.B.Wernera – „Topographia Silesiae”

Ilustracja z książki F.B.Wernera – „Topographia Silesiae”

Opis:

Pierwszy kościół drewniany, po raz pierwszy wzmiankowany został w 1404 roku. W 1524 roku kościół został przejęty przez ewangelików. Jednak w wyniku wojny 30-letniej protestanckie świątynie były zwracane katolikom. W Sławie urządzono wyścig konny, decydujący do kogo należeć ma kościół. Wygrali go katolicy, a dwie podkowy zdjęte z kopyt zwycięskiego konia przybito do okien na zewnątrz świątyni. W 1604 roku został wzniesiony nowy kościół w miejsce drewnianego jako murowany przez Melchiora von Rechenberga, właściciela Sławy od 1587 roku.

Architektura

Rzut budowli nawiązywał do schematu średniowiecznego. Jednoprzestrzenne wnętrze nakryte było sklepieniem, którego typ wykształcił się w II poł. XVI wieku. Nad usytuowaną od pn. zakrystią, umieszczono lożę dostępną schodami od zewnątrz, obecnie nieistniejącą. Jako przyzamkowy kościół szlachecki oprócz sakralnej pełnił również funkcję memoratywną – we wnętrzu znalazły się liczne epitafia upamiętniające przedstawicieli rodu Rechenbergów. Epitafia z piaskowca znajdowały się wmurowane za ołtarzem głównym (m.in. epitafium Anny von Glaubitz, podwójne epitafium Hansa von Rechenberga, epitafium nieznanej piętnastoletniej dziewczynki, cztery epitafia dzieci Siegmunda von Rechenberga oraz na ścianach wieży – epitafium Nicola von Rechenberga).

Kościół renesansowy z neoromańską kruchtą od pd. orientowany, usytuowany na zach. od rynku i na pn. od zespołu pałacowego. Murowany, wzniesiony z kamienia polnego i cegły, otynkowany z wyjątkiem kruchty.Posiada prostokątną nawę i trójboczne prezbiterium. Po stronie pn. usytuowana dwukondygnacyjna kaplica, po stronie pd. – dwukondygnacyjna kruchta. Od zach. kwadratowa wieża, w górnej kondygnacji przechodząca w ośmiobok. Otwory okienne są zamknięte łukiem pełnym. Wieża posiada przypory, sięgające połowy wysokości, elewacje górnej kondygnacji zdobione fryzem arkadkowym, w zwieńczeniu ośmioboczna iglica.

Wnętrze nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami wypełnionymi stiukową dekoracją imitującą żebra wsparte na filarach. W kruchcie i wieży sklepienie kolebkowe z lunetami, w kaplicy – sklepieni kolebkowo-krzyżowe ze stiukowymi żebrami.

Z elementów ruchomego wyposażenia kościoła należy wymienić:

• Ołtarz główny z początku XVII wieku z przedstawieniem Ukrzyżowanego Chrystusa. W XVIII wieku poddany barokizacji, zawierający relikty wcześniejszego ołtarza z 1560 roku, którymi są drewniane polichromowane skrzydła, umieszczone na rewersie obecnych skrzydeł. Architektoniczny, w części centralnej zawierający płaskorzeźbę Chrystusa Ukrzyżowanego, na skrzydłach bocznych sceny pasyjne („Modlitwa w Ogrójcu”, „Biczowanie”, „Umywanie nóg”, „Złożenie do grobu” ), w zwieńczeniu natomiast scenę Zmartwychwstania.
• Ambona z 1619 roku ufundowana przez Annę von Niebelschutz, córkę Melchiora von Rechenberga. W XVIII wieku uzupełniona o schody. Manierystyczna, wykonana z piaskowca polichromowanego. Składa się z kolistej mównicy ustawionej na jońskiej kolumnie oplecionej winoroślą, prostokątnego ganku oraz baldachimu. Parapet korpusu z pilastrami wypełniają cztery płaskorzeźby: Biblia ze świecą, wąż, Mojżesz z tablicami Dekalogu oraz Baranek Boży. Z tyłu umieszczona tablica fundacyjna, nad nią baldachim w kształcie gwiazdy. Na spodniej stronie baldachimu przedstawienie gwiaździstego nieba ze słońcem, księżycem i kometą, w zwieńczeniu figurki lwów podtrzymujące cztery kartusze z herbami fundatorki.
• Ołtarz boczny późnobarokowy, wzniesiony w II poł. XVIII wieku, kulisowy, architektoniczny, z glorią w zwieńczeniu.
• Figura Chrystusa Frasobliwego z poł. XVI wieku, późnogotycka, drewniana, przeniesiona z Bojadeł.
• Prospekt organowy z poł. XVIII wieku, późnobarokowy. Po 1945 roku przeniesiony z nieużytkowanego zboru ewangelickiego w Sławie.

Inne zabytki w regionie: