Zamek w Sławie

Zwiedzone: 6 listopada 2005

Położenie:

Zamek w Sławie – (niem. Schlesiersee), na południowy–zachód od Rynku, w powiecie nowosolskim, w województwie lubuskim, w Polsce.

Opis:

Zamek w Sławie powstał około XV w. zbudowany przez książąt głogowskich. W 1468 r. wymieniany jest w dokumencie zakupu miasta przez ród Rechenbergów. Oni to dokonali rozbudowy zamku. W roku 1721 w mieście wybuchł wielki pożar w wyniku którego zniszczeniu uległo 105 budynków, kościół, a także zamek, z którego została ~~oficyna z wieżą szesnastowieczną~~ (ostatnie badania wykazały, że obiekt jest znacznie młodszy) i część skrzydła południowego. W tym czasie (1655–1887) miasto należało do Barwitzów hrabiów von Fernemont. Oni to odbudowali zamek w latach 1732–1735 w stylu barokowego pałacu z wykorzystaniem murów dawnego zamku. Otoczono go również ogrodem w stylu francusko–włoskim. W 1743 roku na dziedziniec pałacowy przeniesiono znajdującą się w rynku figurę Jana Nepomucena. 23 września 1759 r. miasto zostało splądrowane przez rosyjskich huzarów. Zniszczeniu uległ też pałac, m.in. urządzono sobie w jego wnętrzu konne przejażdżki, niszcząc w ten sposób część stropów. Po śmierci ostatniego z rodu Barwitz von Fernemont – Carla właścicielem zamku został w 1886 roku, wywodzący się z Moraw hrabia von Haugwitz i majątek ten należał do tej rodziny do końca drugiej wojny światowej. W czasie II wojny światowej w pałacu znajdowała się siedziba niemieckich badaczy rasistowskich.

Dwukondygnacyjna budowla na planie prostokąta nakryta jest dachem mansardowym z prostokątnymi lukarnami. Poprzedza go dziedziniec ze starymi platanami, na którym znajduję się figurka św. Jana Nepomucena. Wewnątrz zachował się dwukondygnacyjny salon.

W czasie II wojny światowej w pałacu mieścił się VII oddział Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy SS, a dokładnie jego pododdział H–Sonderkommando (H – niem. Hexe, czyli czarownica). Zajmował się zdobywaniem i analizą procesów o czary. W Sławie zgromadzono ponad 34 tysiące indywidualnych kart dla każdego faktu zakwalifikowanego jako „czary”. Dotyczą kobiet i mężczyzn skazanych za uprawianie magii z Niemiec, Europy i całego świata (Indie, Meksyk) z lat 385–1940. Szczególnie interesowały ich też tortury i metody uśmiercania ludzi. H–Sonderkommando funkcjonowało w latach 1935–1944. Po wojnie zgromadzone archiwum zostało podzielone przez Urząd Bezpieczeństwa na trzy części. Jedną oddano Bibliotece Poznańskiej, drugą zarekwirowało UB, a trzecią do archiwum poznańskiego, określając nazwą „Kartoteka Procesów o Czary”. Do dzisiaj nie została gruntownie przebadana.

Do 2006 roku obiekt był użytkowany przez Państwowy Dom Dziecka.

W kartotekach znalazły się również przypadki czarów odnotowanych na terenie Polski. Największa ich ilość – 34, pochodzi z Wągrowca. Są one dość absurdalne: odnotowano zaczarowanie wołów, czy też oczy świecące się na czerwono.