Klasztor w Gościkowie-Paradyżu –
(niem. Paradies),
w centrum wsi,
w powiecie
świebodzińskim,
w województwie lubuskim,
w Polsce.
nr rej.: L-214/A z 12.06.1953
(niem. Paradies),
w centrum wsi,
świebodzińskim,
w województwie lubuskim,
w Polsce.
Kościół Najświętszej Marii Panny i świętego Marcina z XIII-XIV wieku przebudowany w XVIII wieku. Jeden z najcenniejszych zabytków na ziemi lubuskiej.
W dawnym klasztorze mieści się obecnie Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej.
Pierwotnie klasztor cysterski z XIII-XIV wieku (pozostał korpus nawowy ukończony ok. 1280, późniejsze piętnastowieczne gotyckie freski), powiększony i przebudowany w stylu późnego baroku w wieku XVIII. Dwukondygnacyjny budynek klauzury przylega do kościoła do wschodu oraz południa. Posiada dwa dziedzińce: starszy gotycki, zwany małym wirydarzem oraz nowy, nazywany dużym wirydarzem. W małym wirydarzu zachowały się gotyckie przęsła oraz fragmenty polichromii ściennej. Duży wirydarz, jak i elewacje budynku, mają wystrój barokowy. W XVIII w. trzy naroża budynku klasztoru wzbogacono o wieże w formie baszt i nakryto dzwonowatymi hełmami.
Ogrody przylegają do klasztoru i kościoła od północy i zachodu. Ich ozdobą są figury kamienne z XVIII w., przedstawiające świętych, m.in. św. Floriana, św. Bernarda, św. Benedykta i św. Marcina z Tours. Przed zachodnią fasadą kościoła znajduje się rokokowa figura Marii Panny w otoczeniu świętych z 1755 r.
W 1740 r. miał miejsce napad na klasztor paradyski, którego dokonała regularna armia Prus. Przyczyną, która doprowadziła do tej sprawy, była osobliwa mania władcy Prus Fryderyka Wilhelma I wyszukiwania wyjątkowo rosłych rekrutów i wcielania ich siłą do organizowanej przez siebie gwardii olbrzymów. We wsi Wyszanowo należącej do klasztoru paradyskiego mieszkał sołtys nazwiskiem Klimke, na swoje nieszczęście chłop olbrzymiego wzrostu. Uzbrojeni werbownicy pruscy, przekroczyli polską granicę i uprowadzili go poturbowawszy przy tym jego chorą żonę. W odwet za to opat zatrzymał w klasztorze dwóch kupców pruskich z brandenburskiego Sulechowa. Wówczas to król pruski 21 marca 1740 r. wysłał na niczego nie spodziewający się klasztor oddział wojsk. Prusacy zniszczyli i obrabowali budynki opactwa, zbezcześcili kościół i poturbowali zakonników. Sprawa paradyska odbiła się głębokim echem w całym kraju i ujawniła zupełną bezsilność Polski wobec groźnego sąsiada.
