Wieża ciśnień – powstała w 1908 roku w najwyższym punkcie miasta (111,80 m n.p.m.) przy ul. Szprotawskiej. Jest to budowla z cegły klinkierowej o wysokości 38,90 m, nawiązująca w swym stylu do średniowiecznego budownictwa obronnego. Zwężający się ku górze trzon, wzniesiony na planie koła, podtrzymuje zbiornik typu Intze. Wieża nadal jest użytkowana zgodnie z pierwotnym założeniem.
Bazylika jasnogórska, Bazylika Krzyża Świętego i Narodzenia Matki Bożej – bazylika będąca główną częścią zespołu klasztornego na Jasnej Górze w Częstochowie. Usytuowana jest pomiędzy kruchtą prowadzącą do kaplicy św. Antoniego z Padwy, a dziedzińcem głównym klasztoru.
Po 1716 r. następowały częste zmiany właścicieli wsi – rodziny von Globen z Lasocina, von Tschammer i von Arnold. Rodzinie Arnoldów przypisuje się budowę w pobliżu kościoła klasycystycznego pałacu i założenie niewielkiego parku (ok. 1800 r.)
Wczesnogotycki kościół wybudowano na niewielkim wzniesieniu w środkowej części wsi. Powstała wtedy jednonawowa, murowana z kamienia i cegły świątynia z wyodrębnionym prostokątnym prezbiterium. W XV w. kościół przekształcono, dobudowując od północy do prezbiterium zakrystię i do nawy od zachodu wysoką, wzmocnioną masywnymi skarpami wieżę.
Pielgrzymki do słynącego z cudów obrazu Matki Boskiej z Dzieciątkiem przybywały już w czasach średniowiecznych. W 1591 roku od uderzenia pioruna spłonął drewniany kościół, z którego ocalał tylko cudowny obraz. Wzmogło to pielgrzymki do sanktuarium. W 1602 roku przeniesiono obraz do nowo wybudowanego kościoła, z którego zginął w czasie Wojny Trzydziestoletniej w latach 1618-1648. Kościół w tym czasie służył jako stajnia dla koni. Cudowny obraz zastąpiła cudowna figurka, którą możemy oglądać obecnie nad tabernakulum w ołtarzu głównym. Rzeźba jest z ok. 1590 r. i ma cechy gotyckie.
Pierwotnie klasztor cysterski z XIII-XIV wieku (pozostał korpus nawowy ukończony ok. 1280, późniejsze piętnastowieczne gotyckie freski), powiększony i przebudowany w stylu późnego baroku w wieku XVIII. Dwukondygnacyjny budynek klauzury przylega do kościoła do wschodu oraz południa. Posiada dwa dziedzińce: starszy gotycki, zwany małym wirydarzem oraz nowy, nazywany dużym wirydarzem. W małym wirydarzu zachowały się gotyckie przęsła oraz fragmenty polichromii ściennej. Duży wirydarz, jak i elewacje budynku, mają wystrój barokowy. W XVIII w. trzy naroża budynku klasztoru wzbogacono o wieże w formie baszt i nakryto dzwonowatymi hełmami.
Kościół Marii Magdaleny barokowy z XVIII w. Powstał w latach 1703-1705, na miejscu późnogotyckiego kościoła istniejącego już w XIV wieku. Wieża dobudowana została w czasach późniejszych. Mieści się na niej dzwon z 1579 r. Wyposażenie kościoła pochodzi z okresu budowy.
Pod koniec XIX w. miłakowski dwór poddano gruntownej przebudowie, która zatarła gotycko – renesansowe pochodzenie budowli, a folwark oddano w dzierżawę. Przed II wojną światową administrowała dworem rodzina Tominsky. Po 1945 r. w folwarku zorganizowano Państwowe Gospodarstwo Rolne, we dworze mieściły się pomieszczenia administracji gospodarstwa i mieszkania służbowe. W latach 70. XX w. przeprowadzono remont kapitalny obiektu – głównie wnętrz i elewacji zewnętrznej. Po pożarze obniżono również wieżę. Po likwidacji PGR w połowie lat 90. XX w. dwór służył celom mieszkalnym.
Pierwotna budowla nie jest niestety znana. Obecny kościół zastąpił zapewne budynek drewniany w XVI w. Wzniesiono go z cegły i kamienia. Kościół składa się z nawy głównej do której od wschodu dobudowano prezbiterium, od zachodu wieżę, od południa kruchtę, a od północy zakrystię. Wszystkie pomieszczenia oprócz zakrystii nakryte są sklepieniem kolebkowo-krzyżowym. Wieża u podstawy czworokątna z cylindryczna klatką schodową od południa, w górnej części przechodzi w ośmiobok przykryty dachem w którego wystaje murowana latarnia przekryta takim samym dachem.
Powstanie pałacu w Brodach związane jest z magnackim rodem Promnitzów władającym miejscowością w latach 1607-1726. Rozpoczęte przez Ulryka von Promnitz prace budowlane doprowadziły do powstania okazałej rezydencji wzniesionej na planie podkowy otoczonej założeniem parkowym typu francuskiego. Gruntownie przebudowany w latach 1741-1749 na polecenie nowego właściciela hrabiego Henryka Bruhla zyskał jednorodny barokowy charakter.
Barokowy pałac byłych właścicieli miasta Jasień zbudowany został w 1780 r. Budynek wykonano z cegły na planie wydłużonego prostokąta. Frontowe wejście do budynku zdobi symetrycznie ułożona grupa broni wraz ze zbroją. Jest to dekoracyjny motyw, spotykany w rzeźbie architektonicznej, rozpowszechniony w epoce renesansu i baroku. Takie dekoracje świadczą o rycerskich tradycjach właścicieli pałacu.
Na początku XX w. majątek kupił od Alfreda von Kalckreuth Paul Brose. On też wybudował stylową wille i założył niewielki park obok folwarku. Ostatnim właścicielem był Otto Rodolle, który kupił Cisów w latach trzydziestych XX w., a wyjechał stąd dopiero w 1946 r. W czasie działań wojennych w 1945 roku, artyleria radziecka z okolicznych wzgórz prowadziła ostrzał miasta Kożuchów.
Dwór w Bielicach wzmiankowany jest w końcu XVIII w. Budowę obecnego obiektu rozpoczęto w 1865 r. z inicjatywy ówczesnych właścicieli rodziny von Rosenegk. Budowę pałacu zakończono w 1867 r. Obok pałacu powstał park krajobrazowy założony przez ogrodnika Scholza z Żar. Po wojnie mieściły się tu biura i mieszkania pracownicze PGR-u.
Zamek wraz z parkiem krajobrazowym położony jest w północno-zachodniej części starego miasta. Granicę wschodnią założenia wyznacza ulica Zamkowa, natomiast od zachodu i północy, odnogi rzeki Lubszy. Główny wjazd do zamku, ulokowanego na niewielkim wzniesieniu, prowadzi od strony wschodniej przez przejazd w budynku bramnym. Założenie zamkowo-parkowe jest użytkowane przez Dom Pomocy Społecznej.
Mimo położenia miasta nad rzeką Lubszą, już w XIII w. istniał system obronny składający się z wałów ziemnych, palisady, fosy i drewnianych bram, o czym wspomina przywilej z 1283 r. W obręb tych umocnień włączony był także zamek. W XIV w. poszerzając obszar fortyfikacji, zmieniono drewnianą palisadę na mur z kamienia polnego wzmacniając go 16-ma basztami i dwoma furtami. U wylotu dróg wzniesiono bramy: Gubińską na styku dzisiejszej ul. Krakowskie Przedmieście z ul. E. Plater i bramę Żarską przy ul Kopernika. Pod koniec XV w. wzmocniono fortyfikacje wznosząc między innymi basztę bramy Żarskiej.
Kościół Górski Naszego Zbawiciela znany powszechnie jako Kościół Wang lub Świątynia Wang – ewangelicki kościół parafialny w Karpaczu w Karkonoszach, przeniesiony w 1842 z miejscowości Vang, leżącej nad jeziorem o tej samej nazwie w Norwegii.
Kościół został zbudowany z sosnowych bali w miejscowości Vang w południowej Norwegii. Pochodzi z przełomu XII i XIII w. Powstał jako jeden z kilkudziesięciu norweskich kościołów klepkowych (słupowych) – stavkirken. Uważana jest za najstarszy drewniany kościół w Polsce.
Pałac w Stypułowie Dolnym powstał w 1800 roku pod wpływem berlińsko-poczdamskich nurtów architektonicznych tamtych czasów opierających się na wzorcach klasyki antycznej. Wzniósł go jako swoją siedzibę Ernst von Knobelsdorff, którego rodzina rezydowała w Stypułowie od XV wieku.
Otoczony fosą i wałami ziemnymi dwór obronny powstał prawdopodobnie w połowie XVI wieku. Na początku XVII wieku majątek przejściowo znalazł się we wspólnym władaniu rodziny von Unruh i Hansa von Waldow.
Przypuszczalnie inicjatorką budowy pałacu w Jeleninie była Charlotta von Franckenberg władająca majątkiem w latach 1791-1805. Wówczas to powstała główna bryła rezydencji, założona na planie prostokąta. W latach 1869-1871, kiedy właścicielem został Johann Louis Bonte, dobudowano do elewacji południowej palmiarnię, zmieniono wystrój elewacji oraz wnętrz.
W 1355 roku miasto przeszło na własność von Bibersteinów, którzy na miejscu dotychczasowego wznieśli zamek, nazywany zamkiem Bibersteinów. Skrzydło wschodnie powstało na początku XV wieku, kiedy w posiadanie dóbr żarskich weszli Bibersteinowie. W połowie XVI wieku Hieronim Biberstein oraz jego brat Krzysztof, przeprowadzili renesansową przebudowę zamku
Zamek w Żarach, który z założenia był budowlą obronną, pomimo rozbudowy w XVIII w. w stylu renesansowym, nie mógł już sprostać potrzebom swym właścicielom. Postanowili oni wybudować nową, odpowiadającą ich wymaganiom, rezydencję. Projektantem pałacu, który powstał w latach 1710-26 był Juliusz Simonetti. Powstała budowla na zrębie starszych gotyckich i renesansowych budynków w sąsiedztwie zamku i połączona z nim murowanym gankiem przerzuconym na wysokości drugiej kondygnacji.
Dwór w Mirocinie Średnim wzniesiony został prawdopodobnie w połowie XVII w., z inicjatywy ówczesnych właścicieli majątku – rodziny von Dyherrn. Otoczony fosą dwór na wzniesieniu był prawdopodobnie rozbudowany ze starszej siedziby, być może wieży mieszkalnej. Wkrótce po przebudowie dwór stracił na znaczeniu stając się mieszkaniem zarządcy, bądź dorosłych synów właściciela.
Zamek w Sławie powstał około XV w. zbudowany przez książąt głogowskich. W 1468 r. wymieniany jest w dokumencie zakupu miasta przez ród Rechenbergów. Oni to dokonali rozbudowy zamku. W roku 1721 w mieście wybuchł wielki pożar w wyniku którego zniszczeniu uległo 105 budynków, kościół, a także zamek z którego została oficyna z wieżą szesnastowieczną i część skrzydła południowego.
Zamek w Otyniu powstał w formie gotyckiej prawdopodobnie na przełomie XIV i XV wieku. W wieku XVI dochodzi do pierwszej przebudowy w duchu renesansowym. Sto lat później czeska prowincja jezuitów przebudowuje go na klasztor, który funkcjonuje tu do 1776 roku.
Zabytkowy zespół pałacowo-ogrodowy z pałacem barokowym z 1677 roku, własność (od XVIII w.) hrabiów Cosel, potem własność książąt na Siedlisku, rodu Schönaich-Carolath. Ostatnią właścicielką pałacu przed wojną była druga żona ostatniego cesarza Niemiec, Wilhelma II, Hermina, mieszkająca w pałacu do 1922 r. i po śmierci cesarza do kwietnia 1945 r.
Neogotycki pałac w Otoku zbudowano pod koniec XIX stulecia, przypomina – zgodnie z ówczesną modą – budowlę obronną. W środku zachowała się sala balowa. Po wojnie znajdowała się w nim szkoła rolnicza.
Od 1987 roku znajduje się w rekach prywatnych. Nieużytkowany popadł w ruinę. Brak również jakiegokolwiek kontaktu z właścicielem.
Obecnie jest ponownie wystawiony na sprzedaż (czerwiec 2009).
Ruiny kościoła w Trzęsaczu to pozostałość po wybudowanym na przełomie XIV i XV wieku gotyckim kościele pw. św. Mikołaja. Świątynia pierwotnie wzniesiona w odległości ok. 1,8–2 km od brzegu morza, pośrodku wsi, uległa zniszczeniu w wyniku procesów abrazyjnych. Do dzisiaj zachowała się jedynie południowa ściana kościoła znajdująca się u szczytu klifu.
Do końca XVI wieku właścicielami majątków tarnowskich byli m. in. Mikołaj von Rachenberg i Jerzy Slawbuf. W 1595 roku z nadania cesarskiego, prawo własności do dóbr przejmuje Jerzy Schöneich. 29 lat później, jego bratanek Jan zw. Nieszczęśliwym, buduje na grodzie pałacyk myśliwski.
Pałac w Osowej Sieni zostały zbudowany w 1878 na miejscu stojącego tam XVIII-wiecznego dworu. Wybudował go Eugen Friedrich Heinrich baron von Seherr – Thoss na prośbę swojej żony Anny Julia Teresy, która odziedziczyła dwór, a której marzył się okazały pałac z najwyższą w okolicy wieżą. Do dzisiaj na drzwiach frontowych widnieją ich inicjały, tylko wieńczącą je koronę zniszczono po wojnie jako nie pasującą do ówczesnej ideologii.
Wieś Schyrnino wymieniana jest w dokumentach z 1308 roku. Wchodziła wtedy w skład dóbr kościelnych. Budowę zamku rozpoczął na przełomie XIV i XV w. kasztelan międzyrzecki Jan z Czerniny herbu Wierzbno. Po jego śmierci w 1423 r. zamkiem zajął się jego syn Jocusch Von der Czyrne, ale już siedem lat później sprzedał majątek niejakiemu Magnusowi von Label. Około 1492 roku zamek wraz z otaczającymi go dobrami trafia w ręce rodziny von Dohna. Ich starania doprowadziły do nadania przywileju lokacyjnego dla miasta przez Władysława Jagiellończyka.
Geograf Bawarski w 845 roku wymienia 20 grodów plemienia Dziadoszan, a wśród nich gród Cobena (Chobienia). Kolejne udokumentowane wzmianki o grodzie na lewym brzegu Odry, pochodzą z 1209 i 1238. Pierwszą murowana budowlę obronną w stylu późnogotyckim wzniesiono na miejscu dzisiejszej około XIV w.
Dwór w Lasocinie wzniesiony został przez Jana Rudolfa von Landskron w latach 1679–1689. Kolejnymi właścicielami majątku zostali von Globenowie. Potwierdza to dokument z 1713, w którym zapisano, że hrabia von Globen z Lasocina kupił od Gottloba von Unruh część Borowa. Rodzina von Globenów zrobiła pierwszą przebudowę dworu.
Kościół w Solnikach należy do najstarszych w regionie. Pierwsza wzmianka o kościele parafialnym pochodzi z 1200 roku. Romańską budowlę z kamienia wzniesiono na górującym nad okolicą wzgórzu. Kościół jest orientowany. W XV wieku został przebudowany w stylu gotyckim, do elewacji północnej została dobudowana kaplica, od zachodu dostawiono masywną wieżę w kształcie graniastosłupa zamkniętego namiotowym dachem.
W XVI wieku w Jakubowie został wzniesiony dwór dla rodziny von Unwürde. W późniejszym okresie dokonano jego przebudowany dla rodu von Kreckwitz a około 1850 roku dla rodziny von Richter. Do zakończenia II wojny światowej kilkakrotnie zmieniali się jeszcze jego właściciele a byli to rodzina Bomsdorff, hrabia Kayserlingk i hrabina Stolberg oraz Henckel von Donnermarck. 11 lutego 1945 roku w czasie ofensywy wojsk radzieckich opanowano wioskę, a pałac w Jakubowie splądrowano i w kilka dni później spalono.
Położony w Głogowie Zamek Książąt Głogowskich był siedzibą władców księstwa głogowskiego. W połowie XIII wieku książę Konrad I wzniósł w tym miejscu pierwszy zamek – drewnianą budowlę z murowaną wieżą, usytuowaną przy brodzie przez Odrę. Jego następca, Henryk III, zamek przebudował, włączając go w system murów obronnych, a w ciągu XIV i XV w. wybudowano trzy skrzydła. Na przełomie XV i XVI w. rezydował tutaj królewicz Zygmunt Jagiellończyk. W wiekach XVII i XVIII zamek, po kolejnych przebudowach, nabrał charakteru rezydencji pałacowej. Od r. 1742 mieli w nim siedzibę zarządcy pruscy.
Renesansowy dwór obronny wzniósł prawdopodobnie w XVI w. Hans Wolff von Unruh. Od XVI w. wielokrotnie zmieniał się wygląd dworu, a folwark zmieniał właściciela. Z początkiem XIX w. dwór został przebudowany przez ówczesnego właściciela porucznika von Stempel. W 1872 r. właścicielami zostaje rodzina von Eichmann, która gruntownie przebudowała miejscowy dwór (wg innych źródeł dokonał to poprzedni właściciel). Powstała wtedy obecna neogotycka rezydencja w angielskim stylu. Za pałacem założono romantyczny ogród i wykopano staw.
Wzniesiony w 1 połowie XIV w. z inicjatywy książąt głogowskich, zapewne na miejscu grodu, został przekształcony podczas odbudowy po pożarze w 1557 r., a w początku XVIII w. powiększony o skrzydło południowe. W XIX–XX w. gotyckie budynki, z wyjątkiem wieży, zostały wyburzone.
Zamek w Międzyrzeczu – otoczona fosą średniowieczna twierdza obronna wzniesiona ok. 1350 przez Kazimierza Wielkiego w miejscu grodu warownego z drugiej połowy IX wieku, zlokalizowana na niewielkim pagórku w widłach dwóch rzek – Obry i Paklicy. Wchodzi w skład Międzyrzeckiego zespołu muzealno-zamkowo-parkowego.
Zamek został przebudowany w XIX wieku. Do dziś istnieje starsza pozostałość skrzydła południowo-wschodniego. Początki budowli sięgają XIV wieku. W tym czasie był najprawdopodobniej niewielką warownią drewnianą bądź częściowo murowaną. W XV wieku zamkiem przejściowo władają brandenburscy joannici. Początkowo miał w zabudowie kształt podkowy z jednym skrzydłem mieszkalnym.
Historia niewiele mówi o średniowiecznym zamku w Górze. Nie jest znany ani jej założyciel, ani późniejsi właściciele. Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1155 r. z bulli papieża Hadriana IV. Lokacji miasta dokonał książę Henryk III Głogowski około 1288 r. Od 1319 r. Góra należała do Piastów Śląskich z linii ścinawskiej. Od końca XIV w. stała się własnością Piastów cieszyńskich, którym to właśnie przypisuje się budowę murowanej siedziby. Zamek włączony był w obwód obwarowań miejskich, zbudowany był na planie czworoboku z kolistymi basztami umieszczonymi w narożnikach. W 1491 r. właścicielem Góry był Jan Olbracht, późniejszy król Polski. W XIX w. zbrojownię przebudowano na więzienie i pod tą nazwą jest znana do dziś dnia.
Zamek książęcy w Szprotawie został wzniesiony prawdopodobnie w II połowie XIII wieku. Początkowo jako konstrukcja o ubogiej architekturze. Na przełomie wieku XIII i XIV warownia nabrała gotyckiego wyglądu, a jej materiałem budulcowym stał się kamień i cegła.
Zamek zbudowany prawdopodobnie w XVI wieku z kamienia i otoczony fosą. Zachowało się kilka pomieszczeń nakrytych sklepieniami kolebkowymi i fragmenty murów. Całość zarośnięta jest krzakami i trawą
Pałac powstał w latach 1564-1567 z inicjatywy Mikołaja Birbanta. Następnymi właścicielami zamku był ród Rittergów. Oni to w 1767 r. dokonali przebudowy i rozbudowy budynku. W 1869 r. następni właściciele dokonali kolejnej adaptacji i przebudowy zamku. Budowla założona była na planie prostokąta. W jej skład wchodziły trzy- i czterokondygnacyjne budynki mieszkalne z okrągłymi wieżyczkami w narożach. Po II wojny światowej zamek uległ zniszczeniu i po dziś dzień pozostaje w ruinie.
Mury miejskie w Środzie Śląskiej powstały w XIII w. kiedy to mieszczanie uzyskali zgodę króla Karola Luksemburskiego. Zostały poprowadzone wzdłuż granic miasta i połączone z zamkiem. Sam zamek obecnie nie istnieje. Do miasta prowadziły cztery bramy: Wrocławska, Świdnicka, Legnicka, oraz Rzeźnicza.
W miejscu gdzie stoi obecnie pałac w XII wieku istniał warowny gród obronny Piastów wrocławskich. W nim to umarł 7 grudnia 1201 roku książę Bolesław Wysoki zapisując wcześniej Leśnicę zakonowi cystersów z Lubiąża. Zakon nie otrzymał jednak zapisu. Syn Bolesława, Henryk brodaty zmienił testament ojca i na miejscu grodu wzniósł nowe, ale jeszcze drewniane zabudowania. Stanowił on stację pośrednią w podróżach księcia między Wrocławiem a Legnicą. W 1335 księstwo wrocławskie, a wraz z nim Leśnica przeszło w posiadanie króla czeskiego Jana Luksemburczyka. On to w 1339 roku sprzedaje zamek wrocławskiemu mieszczaninowi Gysko de Reste.
Gotycko-renesansowy nawodny zamek – obronna siedziba rycerska. Jeden z nielicznych tego typu zamków w Polsce. Początki zamku datuje się na XIV wiek (Johann Skopp). W XV w. należał do różnych rodów śląskich, m.in. von Schellendorf oraz von Krickov. W 1522 r. kupił go znany poeta Achatius Haunold, sprzedając go dwa lata później wrocławskiemu mieszczaninowi Mikołajowi von Schebitz. Nowy właściciel w latach 1515-1530 rozpoczął wyburzanie zamku z myślą o przebudowie go w nowoczesnym stylu. Po jego śmierci w 1537 r. nowym właścicielem została żona Jakuba Bonera – Lukrecja.
Pierwszy drewniany kościółek powstał w 1333 r., założony przez biskupa poznańskiego Jana Doliwę. W roku 1661 stał się własnością cystersów z Bledzewa. Słynący z cudów obraz Matki Boskiej przeniesiono z opactwa bledzewskiego w 1669 r. Pierwszą budowę nowego kościoła rozpoczęto z początkiem XVIII w., nie została jednak dokończona. W 1746 r. budowlę rozebrano i zaczęto wznosić obecną świątynię. Ukończono ją w 1756 r. Powstała budowla na planie prostokąta, trójnawowa, z prezbiterium od północy.
W XIII w. wzmiankowano o grodzie kasztelańskim strzegącym przeprawy przez Odrę i usytuowanym w jej zakolu. Pierwotnie należał do książąt wrocławskich, jednak na mocy testamentu Henryka Probusa z 1290 r. przeszedł w posiadanie Henryka III głogowskiego, a w 1312 w ręce jego synów Konrada I oleśnickiego i Bolesława oleśnickiego. Kilka lat później trafił ponownie w posiadanie książąt wrocławskich, którzy około 1319 roku przekazali go trzem braciom Radak. Andrzej Radak, jeden z braci, rozbudował zamek.
Zamek w Jędrzychowie powstał z inicjatywy księcia Henryka I około 1319 roku. Przejęty następnie przez księcia Jana głogowskiego. W czasie wojny trzydziestoletniej został dwukrotnie zniszczony. Po roku 1756 został odbudowany jako zbór ewangelicki. W 1884 r. dobudowano wolno stojącą wieżę. W roku 1903 został odrestaurowany. Zniszczony pod koniec II wojny światowej i do dziś pozostaje w ruinie. Obiekt założony na planie czworoboku, posiada trzy kondygnacje i nakryty jest czterospadowym dachem. Całość otacza kamienny mur z dzwonnicą i pozostałości fosy. W kryptach pochowana została miejscowa szlachta.
Prochowicki zamek nad Kaczawą był rezydencją książąt legnickich. Rozbudowany w stylu renesansowym w XVI w. ufortyfikowany w XVII w.
Podczas II wojny światowej uległa zniszczeniu część domu gotyckiego w północnym skrzydle zamku, w owym czasie powstała również wyrwa w południowo-wschodnim narożu czworobocznej wieży. Zachował się główny korpus zamku z XVI-XVII w. z wieżą oraz wały z bastejami. Od 1960 r. były prowadzone prace remontowe.
