Dwór w Dybowie

Zwiedzone: 15 kwietnia 2018

Obiekt zabytkowy

nr rej.: 3352 z 26.03.1998

Dwór w Dybowie
kwiecień 2018

Położenie:

Dwór w Dybowie – (niem. Diebau), mała miejscowość wchodząca w skład sołectwa Gorzupia, w powiecie żagańskim, w województwie lubuskim, w Polsce.

Opis:

Historia Dybowa wiąże się klasztorem augustianów z Żagania, którzy od XIII do XIX wieku zarządzali majątkiem, do czasu sekularyzacji zakonu w 1810 roku. W XIX wieku Dy­bów należał kolejno do: von Kleista, Wittiga, von Schneidera, Eckardta, Hiensinsa i in­nych. Ostatnimi właścicielami była rodzina Gemeinert, która dysponowała majątkiem aż do wybuchu II wojny światowej. Nie znamy dokładnie daty powstania dworu, nazwiska architekta ani fundatora budowli. Z powodu braku jakichkolwiek przekazów na ten temat jedynie analiza stylistyczna obiektu pozwala na jego usytuowanie w czasie. Reprezentacyjność, regularność i osiowość formy architektonicznej dworu przywodzi na myśl założenia barokowe typu rezydencjalno–ogrodowego. Za tym, że dwór pochodzi z okresu baroku świadczy nie tylko rozplanowanie pomieszczeń z okazałą sienią i klatką schodową prowadzącą na piętro oraz salą reprezentacyjną od ogrodu, czy wystrój sztukatorski, ale zachowane nisze, w których pierwotnie znajdowały się rzeźby i ozdobne piece. Także dekoracja architektoniczna w postaci rustykalnego cokołu, boniowanych pilastrów czy fantazyjnej roślinności, przypominającej palmety oraz iluzjonistycznie malowane blendy okienne sugerują, że obiekt powstał właśnie w tym czasie. Jednorodnością stylową oznaczają się także schody reprezentacyjne głównego wejścia oraz od strony ogrodowej, balkon elewacji wschodniej, a także wieżyczka w kalenicy dachu.

Dwór wzniesiony z cegły, tynkowany, rozplanowany na rzucie prostokąta, zwrócony jest fasadą w kierunku południowym do wewnętrznego reprezentacyjnego dziedzińca, elewacją północną otwarty do ogrodu. Jest budowlą monumentalną, zwartą, dwukondygnacyj­ną z użytkowym poddaszem, w całości podpiwniczoną, nakrytą wysokim czterospadowym dachem krytym karpiówka ceramiczną, z wieżyczką na osi kalenicy oraz powiekami do­świetlającymi poddasze.

Symetrycznie rozplanowaną dziewięcioosiową elewację frontową podkreśla trójosiowy pseudoryzalit, z wejściem głównym w postaci półkoliście zamkniętego portalu flankowa­nego zdwojonymi pilastrami dźwigającymi balkon, ponad którym znajduje się porte–fene­tre. Reprezentacyjność akcentują schody wsparte na filarach tworzących arkady, w części górnej przechodzące w wieloboczny taras, w części dolnej wachlarzowo schodzące do dzie­dzińca. Analogiczne schody znajdują się w elewacji ogrodowej, posiadającej tyle samo osi co frontowa, z tą różnicą, że pozbawiona jest ona reprezentacyjnego pseudoryzalitu z por­talem, a jej wejście zamyka prosty łuk. Elewacje boczne, w zależności od kondygnacji, są trój- i czteroosiowe. Elewacja wschodnia posiada balkon.

Układ horyzontalny podkreśla wysoki pas cokołowy z dekoracją rustykalną, ponad nim szeroki pas zdobiony meandrami, profilowany gzyms koronujący oraz międzykondygna­cyjne na elewacji bocznych. Wertykalizm akcentują otwory okienne w profilowanych opa­skach oraz boniowane lizany, znajdujące się między nimi i w narożach. Elementem dekora­cyjnym są także motywy floralne w postaci stylizowanych odwróconych palmet pod okna­mi bocznych elewacji oraz iluzjonistycznie malowane blendy, sugerujące okna.

Układ pomieszczeń jest dwutraktowy, amfiladowy z reprezentacyjnym westybulem i schodami prowadzącymi na drugą kondygnację. Pierwotnie osiowość układu podkreślała także reprezentacyjna sala od strony ogrodowej, podzielona teraz na kilka pomieszczeń. W części południowo-wschodniej zachowała się sala widowiskowa ze sceną ujętą kolumnami i boazerią na ścianach. Po II wojnie światowej dwór należał do PGR, a jego wnętrza przystosowano do potrzeb mieszkaniowych, niszcząc przy tym pierwotny układ wnętrz. Obecnie prowadzone są w nim prace remontowe (w kwietniu 2018 nic już na to nie wskazuje).

na podstawie

książki

Opis powstał na podstawie:

Monika Gruca
"Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"
Zobacz

Galeria:

Inne zabytki w województwie lubuskim:

Komentarze:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

ZACZEKAJ !

Jest jeszcze tyle do zobaczenia:

Ostatnio dodane:

Losowe wpisy: